Poging tot restauratie van fontein in Geraardsbergen
In het artikel 'De Groete Fonteyne of Merchborre, beter bekend als de Marbol. Deel 1: De Marbol trotseert de eeuwen' van Jacques De Ro, verschenen in het tijdschrift Gerardimontium in 2017, wordt verslag gedaan van een eerste poging, aan het begin van de twintigste eeuw, om de fontein op de Markt van Geraardsbergen te restaureren:
"Tijdens de belle époque krijgen historische gebouwen en monumenten in de stad meer aandacht. De Markt maakt een hele metamorfose door. De barokke Sint-Bartholomeuskerk krijgt een neogotische facelift net als het stadhuis. Centraal op het marktplein wordt een kiosk geplaatst die wordt opgevrolijkt door de fontein van het Manneken-Pis. Op 30 augustus 1902 onderschrijft het college van burgemeester en schepenen in een brief aan de Koninklijke Commissie voor Monumenten de dringende noodzaak tot restauratie van 'l'ancienne fontaine qui se trouve sur la Grand'Place de Grammont'. Een antwoord komt er op 25 september waarbij de Commissie pas voorstellen aan de overheid kan overmaken in verband met de voorgestelde werken, indien het stadsbestuur een goede bouwmeester aanstelt die het hele restauratieproject kan leiden. Eenmaal dat er een kostenraming is, kan zij een subsidie aanvragen. De bewindslieden zien meteen in de Leuvense architect Pierre Langerock de geschikte persoon om de gotische fontein in haar oude glorie te herstellen. Langerock is voor hen geen onbekende want het is hij die in 1891-1896 het hele project geleid heeft om het barokke stadhuis een neogotisch uitzicht te geven. Hij wil de restauratie op zich nemen maar stelt vooraf een aantal voorwaarden. In een schrijven van 12 maart 1903 vraagt hij:
1° de bouw van een kleine steiger om dicht bij het monument te komen;
2° het voorzichtig ontdoen van de pleisterlaag, het schoonmaken en het ontleden van de kleur die de fontein bedekt onder toezicht van de stedelijke werkleider;
3° indien mogelijk, een of meer stenen dekplaten van de waterbassin wegnemen;
4° een of meerdere grote foto's nemen van de fontein voor en na de voornoemde werken;
Langerock wil pas naar Geraardsbergen komen als deze werken zijn uitgevoerd zodat een restauratiedossier kan worden samengesteld. Hij stelt vast dat er in het land maar weinig gelijkaardige fonteinen bestaan, zodat hij bij de herstellingen zich enkel kan baseren op wat er nog aanwezig is. Daarom meent hij dat het nuttig is eerst onderzoek te verrichten in het stadsarchief, navraag te doen bij de lokale verzamelaars, evenals het opsporen van oude zichten van de markt waarop de fontein staat. Langerock krijgt vier dagen later al antwoord van de stad, die de gevraagde werken vooraf zal uitvoeren om hem daarna naar Geraardsbergen uit te nodigen. Vijf maand later, op 13 augustus, stuurt Langerock een brief naar de bewindslieden dat hij van hen sedertdien niet meer gehoord heeft. Nochtans staat hij klaar voor 'ce petit travail fort intéressant'. Als de gevraagde werken zijn uitgevoerd dan wil hij gerust de volgende maandag een van zijn tekenaars sturen om de nodige opmetingen te doen. Een derde en laatste brief van Langerock dateert van 28 november. Hij is volop bezig met de plannen voor de restauratie en vraagt het bestuur geduld te hebben. Het gaat volgens hem om een reconstructie van een oude monumentale fontein, waarvan hij op dat ogenblik geen enkel document bezit dat hij als leidraad kan gebruiken. Op basis van de opmetingen die zorgzaam op schaal zijn aangebracht samen met de geraadpleegde reconstructies van andere fonteinen, concludeert hij dat het loopniveau van de Markt gevoelig werd verhoogd en dat de pinakel hoger uitstak boven het waterbekken. De kaaimuur moet volgens hem lager geweest zijn, terwijl hij vragen heeft bij de authenticiteit van de spuien en de koperen leidingen. Toch zal hij eerst een ontwerp voor advies voorleggen aan de Koninklijke Commissie voor Monumenten alvorens in het project te stappen. Tenslotte vraagt hij nog nadrukkelijk dat Louis Bert de l'Arbre 'l'archéologue' wordt gevraagd of hij uit zijn uitgebreide verzameling geen nuttige gegevens over deze fontein kan opdiepen. Langerock getuigt hier van een grote onzekerheid over de aanpak van de gevraagde restauratie. We vermoeden dan ook dat zijn ontwerp door de Commissie negatief is onthaald, zodat de zo dringende restauratie op de lange baan wordt geschoven..."
Lees meer:
Reacties
Een reactie posten